Droom je van een leven onder de Spaanse zon, maar maak je je zorgen over hoe die stap zal zijn met kinderen? Je bent niet de enige. Steeds meer Nederlandse gezinnen wagen de sprong naar Spanje in de hoop op een relaxter leven, meer buitenlucht en een betere balans tussen werk en gezin. Maar een emigratie met kinderen brengt natuurlijk ook extra uitdagingen met zich mee.
In dit artikel nemen we je mee langs de belangrijkste zaken waar je op moet letten als je met je gezin naar Spanje wilt verhuizen. Wat zijn de ervaringen van andere emigranten? Hoe werkt het Spaanse schoolsysteem? En wat zijn de financiële gevolgen, bijvoorbeeld rond kinderbijslag? Je leest het hier.
Waarom gezinnen kiezen voor Spanje
Veel ouders kiezen bewust voor Spanje vanwege het klimaat, de levensstijl en de kindvriendelijke cultuur. Kinderen worden in Spanje vaak gezien als het hart van de familie, en dat merk je overal. Restaurants zijn gewend aan kinderen, er zijn volop speeltuinen, en in het dagelijks leven is er veel sociale interactie – ook voor de kleintjes.
Jessica (34), moeder van twee, verhuisde in 2022 naar de regio Valencia:
“We wilden meer rust en ruimte voor ons gezin. In Nederland liepen we constant te rennen. Hier is het leven gewoon relaxter. De kinderen spelen buiten tot laat en we hebben veel meer quality time samen.”
Maar emigreren met kinderen betekent ook dat je keuzes maakt die verder gaan dan zon en zee. Denk aan onderwijs, taal, vriendjes, en je financiële situatie. Tijd om daar dieper in te duiken.
Het Spaanse schoolsysteem uitgelegd
Als je kinderen schoolgaand zijn, is één van je eerste vragen waarschijnlijk: hoe werkt het Spaanse schoolsysteem?
Peuters en kleuters (0-6 jaar)
In Spanje is onderwijs pas verplicht vanaf 6 jaar, maar de meeste kinderen starten al eerder.
- 0–3 jaar: guardería (crèche/kinderopvang) – meestal particulier en niet gratis.
- 3–6 jaar: educación infantil – soort kleuterschool. Dit is onderdeel van het basisschoolsysteem en is meestal gratis op openbare scholen.
Basisonderwijs (6-12 jaar)
Dit heet educación primaria en bestaat uit zes leerjaren. Kinderen krijgen vakken als Spaans, rekenen, natuurkunde, kunst en soms Engels. In Catalonië, Valencia, Baskenland en Galicië krijgen ze ook les in de regionale taal (zoals Catalaans).
Middelbaar onderwijs (12-16 jaar)
Dit heet educación secundaria obligatoria (ESO) en duurt vier jaar. Daarna kunnen leerlingen kiezen voor het vwo-achtige bachillerato of een beroepsopleiding.
Soorten scholen
Je hebt in Spanje drie hoofdtypes:
- Públicas: openbare scholen, gratis (behalve wat boeken en materiaal).
- Concertadas: half-private scholen, deels door de staat gefinancierd. Vaak religieus.
- Privadas: volledig particulier. Denk aan internationale scholen, waar Engels of Nederlands de voertaal kan zijn.
Internationale scholen zijn populair bij expats, maar ook duur: denk aan €5.000 tot €10.000 per jaar. Een voordeel is dat kinderen er sneller aansluiting vinden door de taal.
Tip van ouders:
“Wij hebben bewust gekozen voor een Spaanse openbare school, zodat onze kinderen goed integreren,” vertelt Erik (41), vader van drie in Málaga. “In het begin was het zwaar, vooral met de taal, maar na zes maanden ging het ineens veel beter. Kinderen pikken het supersnel op.”
Taalbarrière: een kwestie van tijd en geduld
De meeste kinderen leren Spaans razendsnel, zeker als ze jong zijn. Ouders geven wel aan dat de eerste paar maanden pittig kunnen zijn. Vooral als je kind direct in een klas wordt gezet zonder begeleiding.
Praktische tips:
- Overweeg een taalcursus vooraf, of in de zomer voordat school begint.
- Sommige regio’s bieden taalondersteuning aan (bijv. in Catalonië een ‘aula d’acollida’).
- Laat je kind wennen aan Spaanse kinderprogramma’s of apps.
- Zoek in het begin een buddygezin via school of de buurt.
Vriendjes maken in een nieuwe wereld
Een van de grootste zorgen van ouders: “Gaat mijn kind wel vriendjes maken?”
Het antwoord: ja, maar het kost tijd. De ervaring leert dat vooral kinderen tot ongeveer 10 jaar vrij snel integreren. Oudere kinderen kunnen meer heimwee of weerstand ervaren.
Zo vertelt Sanne (38), moeder van een puberdochter:
“Onze dochter van 14 had het in het begin heel moeilijk. Ze miste haar vriendinnen enorm. Inmiddels heeft ze Spaans geleerd en zit ze op dansles, waar ze vriendinnen heeft gemaakt. Het kost gewoon tijd en geduld.”
Sociale activiteiten buiten school, zoals sportclubs, zijn cruciaal. Ook kun je via Facebookgroepen andere Nederlandse gezinnen in de regio vinden.
Emotionele impact: eerlijk zijn is belangrijk
Kinderen merken sneller dan je denkt dat ze ergens “anders” zijn. Zeker als ze de taal (nog) niet spreken. Emigratie is dus niet alleen praktisch, maar ook emotioneel.
Tips van andere ouders:
- Betrek je kinderen al in een vroeg stadium bij de plannen.
- Geef ruimte voor twijfels en verdriet.
- Maak tijd voor oude gewoontes: pannenkoekendag, videobellen met opa en oma, Nederlandse boeken lezen.
- Wees niet bang om hulp in te schakelen, bijvoorbeeld een kinderpsycholoog als je merkt dat je kind echt vastloopt.
Wat betekent het financieel?
Emigreren naar Spanje betekent ook financieel een verandering. Belangrijke punten op een rij:
Kinderbijslag
In Nederland krijg je automatisch kinderbijslag van de SVB. Verhuis je naar Spanje en ga je daar werken en belasting betalen, dan stopt dit meestal.
Spaanse kinderbijslag (prestación por hijo a cargo) is beperkt:
- Alleen voor gezinnen met een zeer laag inkomen.
- Bedragen zijn lager dan in Nederland.
- Er zijn soms regionale extra’s, zoals in Catalonië of Baskenland.
Conclusie: je moet er rekening mee houden dat je waarschijnlijk geen of veel minder kinderbijslag zult ontvangen dan je gewend bent.
Kosten van school en kinderopvang
- Openbare scholen zijn in principe gratis, maar je betaalt vaak wel voor materiaal, boeken en excursies (gemiddeld €300-€600 per jaar).
- Kinderopvang voor 0–3 jaar is meestal particulier. Kosten variëren van €300 tot €600 per maand.
- Internationale scholen zijn fors duurder, zoals eerder genoemd.
Tip: vraag bij je gemeente (ayuntamiento) of er subsidies zijn voor kinderopvang, boeken of vervoer. Sommige regio’s geven vouchers of kortingen voor gezinnen.
Andere praktische zaken
Inschrijven bij school
Je moet je kind inschrijven bij een school in jouw gemeente. Dit gebeurt meestal in het voorjaar (april-mei) voor het volgende schooljaar. Wees er op tijd bij, zeker als je voorkeur hebt voor een bepaalde school.
Zorgverzekering
In Spanje ben je verplicht verzekerd via de Seguridad Social als je werkt. Kinderen zijn meeverzekerd. Particuliere zorgverzekeringen zijn ook mogelijk, en soms wenselijk bij internationale scholen of specialistische zorg.
Vaccinaties en medisch dossier
Neem het vaccinatieboekje mee. Spaans en Nederlands vaccinatieschema komen grotendeels overeen, maar soms zijn er verschillen. Overleg met een huisarts in Spanje.
Ervaringen van andere gezinnen
Een greep uit ervaringen die gedeeld zijn in expatgroepen en interviews:
- Kinderen zijn flexibel, zeker jonger dan 10. Ze pakken de taal snel op en wennen meestal sneller dan hun ouders.
- Tegenslag is normaal. Het gaat niet altijd vanzelf. Je kind kan heimwee hebben of school lastig vinden. Houd vol.
- Sociale integratie kost tijd. Vooral als je kind naar een Spaanse school gaat. Maar uiteindelijk voelen veel kinderen zich dubbel thuis.
- Ouders leren zelf ook veel bij. Over cultuur, opvoeding, en jezelf. Emigreren met kinderen maakt je vindingrijk.
Tot slot: emigreren naar Spanje is een avontuur voor het hele gezin
Emigreren naar Spanje met kinderen is geen vakantie – het is een avontuur dat voorbereiding, flexibiliteit en een open mindset vraagt. Maar het kan ook een prachtige verrijking zijn voor het hele gezin. Samen iets nieuws opbouwen, een andere taal leren, en opgroeien in een warme, sociale cultuur… het is voor veel gezinnen de moeite meer dan waard.
Laat je goed informeren, praat met andere emigranten, en neem de tijd om je kinderen te begeleiden in dit proces. Want als zij zich thuis voelen, voel jij je dat ook.
Buena suerte!
